Unvan
Sadrazam
Doğum Tarihi
1851
Ölüm Tarihi
1900
Burç
Başak
Kabaağaçlızade Ahmet Cevat Paşa (kısaca Ahmet Cevat Paşa yahut ailesi Şakirpaşalar ailesi olarak bilindiğinden Cevat Şakir Paşa formunda de anılır) Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyıl kumandan ve sadrazamlarındandır. 1851 yılında İstanbul’da doğmuş, 1900’de Şam’da vefat etmiştir.
Şûra-yı Askeri üyesi Afyonlu Kabaağaçlızade Mustafa Asım Bey’in oğludur. Birinci tahsilini Bursa ve İstanbul’da yaptıktan sonra Harbiye’ye girdi. 1869’da mezuniyetinden sonra Erkan-ı Harbiye’ye alındı ve buradan da birincilikle mezun oldu.
Kısa vakitte terfi görerek evvel kolağası ve o sıralarda yazdığı El-Ma’lûmâtü’l-Kâfiye fî Ahvâl-il-Memâlik-il-Osmâniyye isimli yapıtını padişaha takdim ile binbaşı oldu. 93 Harbi nde Tuna ordusuna gönderilen Cevat Şakir Paşa, evvel başkumandan Süleyman Paşa’nın yaverliğinde, sonra kaymakam (yarbay) rütbesiyle Necip Paşa fırkasının Erkân-ı Harbiye reisliğinde (kurmay başkanlığı) bulundu. 27 yaşındayken miralay’lığa terfi ederek Peyker Paşa kolordusunun Erkân-ı Harbiye reisliğine getirildi. Harpten sonra 1878 Berlin Antlaşması kararlarının uygulanmasında görevlendirildi. 1884’te Ağıra (Karadağ) elçiliğine tayin edilerek rütbesi mirliva’lığa (tuğgeneral) yükseltildi. Burada iki yıl kalan Cevat Şakir Paşa rahatsızlığı sebebiyle Viyana’ya gitmek için müsaade istedi ise de, İstanbul’a gelmesi emrolundu.
Sultan II. Abdülhamit’in dikkatini çeken ve takdirini kazanan Cevat Şakir Paşa, dönüşünden sonra İstanbul’da Teftiş-i Askeri Kurulu üyeliğine getirildi. Girit’teki karışıklıklar üzerine Girit olağanüstü kumandanlık ve vali vekilliğine tayin edildi. Adadaki Müslüman ve Hristiyan ahâliye güzel yönetimi ile kendini sevdirerek belirli bir uzlaşma ve ahenk ortamı tesis eden Cevat Şakir Paşa hizmetine karşılık 40 yaşında müşir’liğe (orgeneral) yükseltildi. 1891’de de kıymetini takdir eden padişah tarafından sadrazamlığa getirildi (1891).
Cevat Şakir Paşa’nın 3 yılı aşkın sadrazamlığı esnasında takip ettiği siyaset dahilde ve hariçte barışın koruması oldu. Sadrazamlığının en kıymetli konusu Ermeni sorunu olmuştu. Cevat Şakir Paşa, konusuna hakim ve ülke menfaatlerine müdrik bir devlet adamı sıfatıyla, sert ama adilane kararlar aldı. 1894’de sadrazamlıktan alınarak Nişantaşı’ndaki meskeninde ikamete mecbur edildi. Bu sırada Girit’te tekrar karışıklıkların çıkması üzerine Girit Fırka-i Askerîye kumandanlığına tayin edilerek 1897’de adaya gönderildi.
Sayfalar: 1 2